Een concert vol oerkracht. De balletpartituur La Création du monde van Darius Milhaud vertelt het verhaal van de schepping van de wereld in een jasje van Harlem Jazz. Terwijl Richard Strauss’ Also sprach Zarathustra dankzij Stanley Kubrick voor altijd de soundtrack van het menselijk bewustzijn is geworden.

-----

Strauss’ Also sprach Zarathustra werd deel van het collectieve geheugen dankzij de indrukwekkende scène in Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey’. Zelf gaf Strauss als commentaar bij de score: “Eerste beweging: de zon komt op. De mens voelt de kracht van God”.

Als geen ander kon Strauss een adembenemend begin componeren – luister met je ogen dicht en je voelt de eerste stralen van de zon die over de horizon komen – en de magie blijft doorheen de rest van het stuk. Het symfonisch gedicht volgt de profeet Zarathustra in wisselende emoties, van de zoektocht naar geloof, blinde passie of vertwijfeling over het gevecht om wijsheid en kennis, maar ook in dans en gelach.

koning van de tondichtung

Richard Strauss was de koning van de Tondichtung, een genre waarin componisten proberen om een niet-muzikale bron in noten te vertalen. Zo schreef Strauss na een reis naar het land van de laars Aus Italien, of inspireerde een dag in het hooggebergte hem tot zijn Alpensymfonie.

Meestal lag bij Strauss echter de literatuur aan de basis: het windmolenvechten van Don Quixote, de schelmenstreken van Till Eulenspiegel of het Shakespeareaanse drama van Macbeth. Al is zijn grootste uitdaging ongetwijfeld deze Also sprach Zarathustra. Want hoe vertaal je in godsnaam Friedrich Nietzsches filosofieën tot een muziekstuk? Blijkbaar met het overbekende, donderende do-akkoord in de koperblazers waar de compositie mee opent.